راهنمای بازدید از دژ رشکان ؛ شاه کلید تاریخ شهر ری

در قسمت جنوب تهران و در شهر ری، قلعه‌ای قدیمی به نام دژ رشکان قرار دارد. دژ رشکان یکی از اسرارآمیزترین قلعه‌های تاریخی ایران است. این گنجینه باستانی به عنوان نمادی از معماری نظامی و استراتژی‌های دفاعی ایران باستان می‌باشد. دژ رشکان یکی از جاذبه‌های تاریخی و کمتر شناخته شده شهر ری است که قدمتی چند هزار ساله دارد. این دژ باستانی، یادگاری از دوران اشکانیان و ساسانیان است و برای علاقه مندان به تاریخ و معماری ایران، جذابیت زیادی دارد.

قلعه رشکان به دلیل موقعیت استراتژیک خود، در سه دوره سلجوقیان، ساسانیان و اشکانیان مورد استفاده نظامی قرار می‌گرفت. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در خصوص تاریخچه دژ رشکان ری، ویژگی و معماری منحصر به فرد آن، نقشه، آدرس و راهنمای بازدید دژ رشکان شهر ری داشته باشید و تصاویر دژ رشکان را ببینید، این بلاگ را از دست ندهید. با هتل آساره همراه شوید تا شاه کلید تاریخ شهر ری را بیشتر بشناسید!

تاریخچه دژ رشکان ؛ میراثی از دوره اشکانی

ری از قدیمی‌ترین شهرهای ایران است و مناطق گردشگری بسیاری دارد. شهر ری در طول تاریخ یکی از نقاط مهم سیاسی، اقتصادی و دینی بود. دژ رشکان شهر ری که مربوط به دوران اشکانیان یا پارتیان است به عنوان قلعه قدیمی، مهم و محافظی برای این شهر محسوب می‌شد.

قلعه رشکان بر بلندای تپه‌ ساخته شد تا اشراف کاملی بر منطقه، نظارت بر مسیر تجاری و امکان دفاع در برابر حملات دشمنان داشته باشند. نام این دژ برگرفته از نام ارشک بنیان گذار سلسله اشکانیان است. در این دژ کاخ ها، اموال گران بها و اسلحه خانه وجود داشت.

دژ رشکان ری 2300 سال قدمت دارد. همچنین قلعه رشکان محلی برای برگزاری مراسم مذهبی و آیین نوروزی در دوره اشکانی و ساسانی بود. با گذر زمان و تغییرات نظامی و سیاسی در ایران، این قلعه کارکرد نظامی خود را از دست داد و به تدریج دچار فرسایش شد. این میراث اشکانیان با انتساب به فخر الدوله پسر رکن الدوله دیلمی دژ فخر آباد نامیده می‌شد.

باستان شناسان زیادی در این منطقه کاوش نمودند. یک هیات باستان شناسی به سرپرستی پرفسور اریک اشمیت، باستان شناس آلمانی – آمریکایی در این منطقه عملیات کاوش را آغاز و بقایای مسجد جامع شهر ری را کشف نمودند؛ ولی مرگ زود هنگام پرفسور اشمیت منجر به توقف عملیات شد. این دژ قدیمی، پس از گذشت سال‌ها از میان توده خاک و زباله شهری کشف شد. کارشناسان میراث فرهنگی و مورخین بر این باورند که این قلعه به سیاوش بن مهران، آخرین حاکم سلسله ساسانی تعلق داشته؛ همچنین در زمان حمله اعراب به ایران، یکی از پایگاه‌های مقاومت ایرانیان بوده است.

معماری دژ رشکان ری ؛ شاهکار مهندسی دفاعی

قلعه رشکان یکی از شاهکارهای معماری نظامی دوران کهن است. ساختار معماری قلعه رشکان شامل سنگ، ساروج و آجرهای مربعی خاص است که به خوبی استحکام و مهارت ساخت آن زمان را نشان می‌دهد. این دژ نمایان گر مهارت، هنر نظامی و دقت بسیار زیاد معماران در دوران اشکانیان است.

دژ رشکان ری بر روی تپه‌ بنا شده تا دید وسیع پاناروما به شهر و طبیعت اطراف داشته و حملات احتمالی از مسافت دور قابل مشاهده باشند. ضخامت دیوارها، مسیرهای زیر زمینی و برج‌ دیده‌بانی، همه نشان دهنده نقشه‌ای هوشمندانه و طراحی یک سیستم دفاعی پیشرفته برای مقابله با حملات دشمنان است. متاسفانه بخش‌های زیادی از این دژ تاریخی به مرور زمان تخریب شده، اما هنوز هم می‌توان عظمت آن را درک نمود.

ویژگی های دژ رشکان شهر ری

این دژ یک اثر تاریخی ارزشمند، بسیار مستحکم، محلی امن و غیر قابل نفوذ بود که فرمانروایان و درباریان در آن زندگی می‌کردند. قلعه رشکان در زمان اشکانیان دارای کاخ های متعدد، اسلحه خانه و سرباز خانه بود. این قلعه در دو طبقه ساخته شده و ارتفاع این سازه در گوشه غربی محوطه 11 متر می‌باشد. در قسمت شرقی محوطه، برجی نیم دایره‌ای قرار دارد. در طبقه بالا، راهرویی دور تا دور فضای داخلی قرار دارد که کف راهرو با لایه محکم کچ پوشیده شده است. بر روی دیوار غربی قلعه سوراخ هایی تعبیه شده که تیر و کمان در آن‌ها نگهداری می‌شدند.

دیوارهای سنگی مستحکم با ارتفاع قابل توجه، برج‌ دیده‌بانی، موقعیت استراتژیک  با دید ۳۶۰ درجه و سازه‌ زیر زمینی که احتمالاً به عنوان انبار یا پناهگاه استفاده می‌شد، همگی از ویژگی های دژ رشکان شهر ری هستند.

بقایای قلعه رشکان شهر ری

قسمت‌های مهم این قلعه تا زمان قاجار هم پابرجا بود، ولی امروزه قسمت اعظم این بنا تخریب شده و چیز زیادی از آن باقی نمانده است. عوامل انسانی و طبیعی بسیاری باعث تخریب بخش‌های مختلف این بنای زیبا شدند. سکه هایی متعلق به قرن اول یا دوم هجری و پیش از اسلام، سفال هایی از دوره اشکانی و ساسانی و آجرهای مربعی شکل زیبا از بقایای قلعه رشکان شهر ری هستند. این بقایا همچنان مورد توجه تاریخ دوستان و باستان شناسان قرار دارد.

دژ رشکان کجاست؟

دژ رشکان درست مقابل کارخانه گلیسیرین سازی، روی کوه باروت کوبی و در نزدیکی تپه چشمه علی و محله صفائیه شهر ری قرار دارد.

آدرس دژ رشکان: شهر ری – انتهای خیابان گلیسیرین– بین بزرگراه امام علی و بلوار صفائیه

تصاویر دژ رشکان ؛ جلوه‌ای از شکوه باستان

تصاویر دژ رشکان ری چشم اندازهایی از دیوارهای ضخیم، مصالح باستانی و فضای تاریخی آن را نشان می‌دهند. با وجود اینکه بخش‌های زیادی از این قلعه به مرور زمان تخریب شده، اما همچنان بقایای آن برای علاقه‌مندان به تاریخ و عکاسی جذابیت فراوانی دارد.

یکی از جذابیت‌های تصاویر دژ رشکان، چشم ‌انداز زیبای آن از بالای تپه است. عکس‌هایی که از این دژ گرفته می‌شوند، ترکیبی از تاریخ و طبیعت را نمایش می‌دهند.

نقشه دسترسی به قلعه رشکان

مسیر دسترسی به دژ رشکان شهر ری

موقعیت مکانی این دژ به گونه‌ای است که به راحتی می‌توان با خودروی شخصی به آنجا رفت. ولی اگر بخواهید با مترو به بازدید این بنای تاریخی بروید، بهترین مسیر دسترسی به دژ رشکان با مترو، استفاده از خط 1 متروی تهران است.

در ایستگاه شهر ری از مترو پیاده شده و با تاکسی خود را به این قلعه زیبا برسانید.

امکانات رفاهی قلعه رشکان

آلاچیق هایی برای استراحت، صندلی در محوطه برای رفاه حال گردشگران، فضای سبز، وجود دو مسیر پلکانی چوبی برای رسیدن به دژ و برج دیدبانی قلعه، سرویس بهداشتی و نمازخانه از امکانات رفاهی قلعه رشکان هستند.

فاصله هتل آساره تا دژ رشکان ری

فاصله هتل آساره تا دژ رشکان ری حدود 20 کیلومتر و زمان سفر در حدود 30 دقیقه می‌باشد.

جاذبه های گردشگری اطراف دژ رشکان شهر ری

چشمه علی، آرامگاه بی بی شهربانو، قبرستان ابن بابویه، برج طغرل، حرم شاه عبدالعظیم، کاروانسرای شاه عباسی، باروی ری، زندان هارون الرشید، مسجد افضلیه و آتشکده بهرام از مکان‌های تاریخی تهران و نزدیک به دژ رشکان شهر ری هستند.

کلام آخر

دژ رشکان شهر ری یکی از جاذبه‌های کمتر شناخته شده اما جذاب برای تاریخ دوستان و گردشگران است و به عنوان یکی از نمادهای معماری و تاریخ کهن ایران به شمار می‌رود. این قلعه متعلق به دو شاهنشاهی بزرگ تاریخ و جزو آثار ملی ایران به شمار می‌رود. اگر اهل گردشگری و بازدید از جاذبه‌های تاریخی هستید و به دنبال مکانی خاص، متفاوت و پر از داستان‌های ناگفته می‌گردید، بازدید از دژ رشکان شهر ری را در برنامه‌ خود قرار دهید. بازدید از این دژ فرصتی برای لمس واقعی تاریخ و فرهنگ باستانی است. هنگام بازدید از این قلعه تاریخی، می‌توانید عکس‌هایی با پس ‌زمینه برج طغرل یا مناظر شهری اطراف شهر ری ثبت کنید.